آخرین بروزرسانی در 29 اردیبهشت 1404 توسط آی بیمه
آیا تا به حال درگیر تصادفی شده‌اید و ندانید بیمه شخص ثالث چطور عمل می‌کند؟ یا شاید نگران باشید که اگر تعداد آسیب‌دیدگان زیاد شود، بیمه شما پاسخگو نباشد. بسیاری از رانندگان نمی‌دانند سقف تعهد بیمه حوادث رانندگی یا پوشش خسارت‌های این بیمه دقیقا چه مواردی را شامل می‌شود.
این بی‌اطلاعی می‌تواند در شرایط بحرانی منجر به پرداخت‌های سنگین شخصی شود. بدون داشتن اطلاعات درباره افراد تحت پوشش بیمه شخص ثالث یا نحوه حمایت از راننده مقصر، ممکن است با مشکلات مالی و حقوقی جدی روبه‌رو شوید. خوشبختانه، این مقاله تمام نکات ضروری درباره بیمه شخص ثالث، میزان دیه شخص ثالث و فرآیند پرداخت دیه به زیان‌دیدگان را به زبان ساده و با جزئیات کامل شرح می‌دهد. در ادامه، همراه آی‌بیمه باشید تا با دانستن این اطلاعات، در مواقع حساس، بهترین تصمیم را بگیرید.
بیمه شخص ثالث چیست و چه مسئولیت‌هایی بر عهده دارد؟
بیمه شخص ثالث، یکی از اصلی‌ترین انواع بیمه خودرو در ایران است که داشتن آن برای همه وسایل نقلیه موتوری الزامی است. در این نوع بیمه، مالک خودرو موظف است خسارت‌هایی که در اثر تصادف به اشخاص ثالث وارد می‌شود را جبران کند. اشخاص ثالث شامل تمام افراد آسیب‌دیده به جز راننده مقصر هستند.
این بیمه چند مسئولیت مهم را پوشش می‌دهد. نخستین مسئولیت، پرداخت خسارت جانی مانند دیه شخص ثالث به آسیب‌دیدگان است. دومین مسئولیت، جبران خسارت‌های مالی وارد شده به اموال افراد دیگر است. به‌طور مثال، اگر در تصادف، خودرو یا ساختمان شخصی آسیب ببیند، بیمه پوشش خسارت اشخاص ثالث این زیان را جبران خواهد کرد. این بیمه به‌گونه‌ای طراحی شده تا افراد آسیب‌دیده، بدون نیاز به شکایت یا پیگیری‌های طولانی، بتوانند حق و حقوق خود را دریافت کنند.
پوشش‌های اصلی بیمه شخص ثالث برای افراد زیان‌دیده
خسارات جانی شامل هزینه‌های درمان، دیه فوت یا نقص عضو، هزینه‌های پزشکی و خسارات ناشی از ازکارافتادگی موقت یا دائم است. به‌طور مثال، در صورت تصادف و آسیب فیزیکی افراد، میزان دیه بیمه شخص ثالث مطابق با آخرین نرخ‌های مصوب پرداخت می‌شود. از سوی دیگر، خسارات مالی، ضررهایی را پوشش می‌دهد که به اموال اشخاص وارد شده است. برای نمونه، اگر در اثر تصادف، خودروی پارک شده یک فرد آسیب ببیند، خسارت بیمه مسئولیت راننده این هزینه را جبران می‌کند.
بیمه شخص ثالث چند نفر را در تصادفات پوشش می‌دهد؟
بیمه شخص ثالث به گونه‌ای طراحی شده است که همه افراد آسیب‌دیده در تصادفات را تحت پوشش قرار دهد. این افراد می‌توانند سرنشینان خودرو، عابران پیاده یا رانندگان دیگر وسایل نقلیه باشند. بر اساس قوانین جدید، محدودیتی در تعداد افراد زیان‌دیده تحت پوشش وجود ندارد.
در واقع، این بیمه برای تمامی اشخاص ثالث بدون در نظر گرفتن تعداد، خسارت جانی یا مالی را جبران می‌کند. البته میزان خسارت پرداختی بستگی به سقف تعهدات بیمه‌نامه دارد. در مواردی که تعداد زیان‌دیدگان زیاد باشد، پرداخت خسارت طبق سقف مشخص‌شده و با رعایت اولویت‌ها انجام می‌شود. هر خودرویی که بیمه مسئولیت راننده دارد، موظف است تمام افرادی که در حادثه آسیب می‌بینند را تحت پوشش قرار دهد، چه در داخل خودرو و چه خارج از آن.
محدودیت پوشش بیمه شخص ثالث بر اساس ظرفیت خودرو
بیمه‌گذار باید هنگام خرید بیمه، ظرفیت واقعی خودرو را اعلام کند. این ظرفیت معمولا در کارت خودرو درج شده است. در صورتی که تعداد سرنشینان در زمان حادثه از ظرفیت مجاز خودرو بیشتر باشد، شرکت بیمه فقط به تعداد ظرفیت درج‌شده در بیمه‌نامه، خسارت جانی پرداخت می‌کند. خسارت افراد اضافی از سوی صندوق تامین خسارت‌های بدنی جبران خواهد شد.
نقش بیمه مرکزی در پرداخت خسارت افراد مازاد
اگر در یک حادثه تعداد آسیب‌دیدگان بیشتر از ظرفیت ثبت شده در بیمه‌نامه باشد، بیمه مرکزی وارد عمل می‌شود. صندوق تامین خسارت‌های بدنی زیرمجموعه بیمه مرکزی، خسارت افراد مازاد را پرداخت می‌کند. این صندوق برای حمایت از زیان‌دیدگان حوادث رانندگی ایجاد شده است.
هزینه‌های درمان، دیه فوت یا نقص عضو کسانی که تحت پوشش بیمه‌نامه قرار نمی‌گیرند، از این صندوق تامین می‌شود. وجود این مکانیزم، امنیت بیشتری برای همه افراد آسیب‌دیده ایجاد می‌کند.
نحوه محاسبه سقف تعهدات جانی برای سرنشینان
محاسبه سقف تعهدات جانی در بیمه شخص ثالث بر پایه نرخ دیه همان سال انجام می‌شود؛ مثلا در سال ۱۴۰۴، دیه کامل در ماه‌های غیرحرام معادل ۱ میلیارد تومان و در ماه‌های حرام معادل ۱ میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان است.
شرکت بیمه موظف است بر اساس سقف تعهد جانی درج شده در بیمه‌نامه، خسارت وارده به هر یک از سرنشینان را پرداخت کند. اگر خسارت وارده بیشتر از سقف بیمه‌نامه باشد، مابقی هزینه از صندوق تامین خسارت‌های بدنی تامین می‌شود. همیشه توصیه می‌شود بیمه‌نامه با سقف‌های بالاتر تهیه شود تا در صورت تصادف‌های سنگین، خسارت کامل پرداخت شود.
دیه افراد زیان دیده خارج از خودرو چگونه پرداخت می‌شود؟
در صورت وقوع تصادف، خسارت یا دیه افرادی که خارج از خودرو آسیب می‌بینند، مانند عابران یا راکبان دوچرخه، توسط شرکت بیمه پرداخت می‌شود. مبلغ پرداختی به هر آسیب‌دیده بسته به شدت آسیب، نوع خسارت (مالی یا جانی) و سقف تعهدات بیمه‌نامه تعیین می‌شود. اگر تعداد زیان‌دیدگان زیاد باشد یا سقف بیمه‌نامه پاسخگوی تمام خسارات نباشد، صندوق تأمین خسارت‌های بدنی وارد عمل می‌شود. این صندوق در شرایطی مانند نداشتن بیمه شخص ثالث توسط مقصر حادثه، کافی نبودن سقف تعهدات بیمه‌نامه یا فرار یا ناشناس بودن مقصر، خسارت آسیب‌دیدگان را جبران می‌کند.
آیا بیمه حوادث رانندگی دیه راننده مقصر را پرداخت می‌کند؟
در بیمه حوادث رانندگی، جبران خسارت‌های وارد شده به راننده مقصر به طور مستقیم انجام نمی‌شود. این بیمه مخصوص جبران خسارت زیان‌دیدگان است. با این حال، برخی بیمه‌گذاران هنگام خرید بیمه حوادث رانندگی، پوشش اضافه‌ای تحت عنوان پوشش حوادث راننده دریافت می‌کنند. پوشش حوادث راننده یکی از بخش‌های اختیاری این بیمه است که برای جبران خسارت‌های جانی راننده مقصر ارائه می‌شود.
در صورتی که راننده مقصر در حادثه دچار جراحت یا فوت شود، شرکت بیمه با استناد به پوشش حوادث راننده، خسارت جانی یا دیه او را پرداخت می‌کند. مبلغ تعهدی این پوشش معمولا معادل دیه کامل همان سال است.
تفاوت تعهدات در تصادف عمدی و غیرعمدی
در بیمه شخص ثالث، تصادف‌های غیرعمدی مشمول پرداخت خسارت از سوی شرکت بیمه هستند. این حوادث شامل سهل‌انگاری، بی‌احتیاطی یا عدم رعایت قوانین رانندگی می‌شوند؛ اما در تصادف‌های عمدی، یعنی زمانی که راننده به قصد آسیب زدن به دیگری تصادف کند، بیمه مسئولیتی برای پرداخت خسارت ندارد.
در چنین شرایطی، زیان‌دیده باید از طریق مراجع قانونی و قضایی اقدام کند. تشخیص عمد یا غیر عمد بودن حادثه بر عهده مراجع قضایی است و بر اساس نظر آن‌ها، شرکت بیمه ملزم به پرداخت یا عدم پرداخت خواهد بود.
سقف تعهد بیمه خسارت به اشخاص ثالث برای دیه در سال ۱۴۰۴ چقدر است؟
در سال ۱۴۰۴، نرخ دیه نسبت به سال گذشته افزایش یافته و این تغییر مستقیما بر میزان سقف تعهدات بیمه شخص ثالث اثر گذاشته است. بر این اساس، سقف تعهدات جانی در بیمه‌نامه‌های شخص ثالث بر پایه نرخ جدید دیه تعیین می‌شود و بیمه‌گذاران باید هنگام تمدید یا خرید بیمه ثالث به این موضوع توجه ویژه داشته باشند.
همچنین، بیمه‌گذاران این امکان را دارند که با پرداخت حق بیمه بیشتر، سقف تعهدات خود را افزایش دهند و در صورت بروز حوادث ناگوار، پوشش مالی بهتری دریافت کنند. اطلاع از این تغییرات و انتخاب سقف تعهد مناسب می‌تواند نقش مهمی در کاهش دغدغه‌های مالی پس از تصادف داشته باشد.
نرخ دیه بیمه حوادث رانندگی در سال 1404
| مقدار پرداخت بیمه | عنوان |
| ۱ میلیارد تومان | مبلغ دیه کامل در ماه‌های غیرحرام سال ۱۴۰۴ |
| ۱ میلیارد و ۳۳۰ میلیون تومان | مبلغ دیه کامل در ماه‌های حرام سال ۱۴۰۴ |
| معادل دیه ماه غیرحرام (۱ میلیارد تومان) | حداقل تعهد جانی بیمه حوادث رانندگی |
| ۲۰ میلیون تومان | حداقل پوشش خسارت مالی بیمه حوادث رانندگی |
| با پرداخت حق بیمه بیشتر امکان‌پذیر است | امکان افزایش سقف تعهدات مالی |
فرآیند دریافت دیه از بیمه شخص ثالث پس از تصادف
دریافت دیه از بیمه شخص ثالث نیازمند طی کردن چند مرحله مشخص است. این فرایند باید با دقت و طبق ضوابط انجام شود تا خسارت جانی یا دیه به صورت کامل پرداخت گردد. در ادامه مراحل اصلی دریافت دیه از بیمه حوادث رانندگی آورده شده است:
- اعلام حادثه به پلیس و دریافت کروکی تصادف در محل حادثه
- مراجعه به پزشکی قانونی برای دریافت گواهی میزان صدمه یا فوت
- تکمیل مدارک مورد نیاز شامل گزارش پلیس، گواهی پزشکی قانونی و مدارک هویتی طرفین حادثه
- مراجعه به شرکت بیمه و تشکیل پرونده خسارت جانی یا فوت
- ارزیابی مدارک توسط کارشناس بیمه و تعیین میزان دیه یا خسارت قابل پرداخت
- پرداخت مبلغ خسارت یا دیه از سوی شرکت بیمه به ذینفعان در بازه زمانی مشخص شده
نکات تکمیلی درباره پوشش و پرداخت دیه در بیمه شخص ثالث
پوشش بیمه خسارت اشخاص ثالث شامل دیه فوت، نقص عضو، ازکارافتادگی دائم یا موقت و هزینه‌های درمانی می‌شود. برای دریافت دیه کامل، میزان تعهد جانی بیمه‌نامه باید معادل دیه کامل سال جاری باشد. در صورت وقوع فوت ناشی از تصادف، پرداخت دیه بر اساس نرخ دیه سال وقوع حادثه انجام خواهد شد.
علاوه بر خسارت‌های جانی، این بیمه خسارت مالی ناشی از آسیب به اموال اشخاص ثالث را نیز جبران می‌کند. اگر میزان خسارت جانی یا مالی بیش از سقف تعیین‌شده در بیمه‌نامه باشد، مابه‌التفاوت آن از صندوق تامین خسارت‌های بدنی پرداخت می‌شود.
جمع‌بندی
بیمه شخص ثالث یکی از ارکان اصلی امنیت مالی در تصادفات رانندگی است. این بیمه بدون محدودیت تعداد، همه افراد آسیب‌دیده را تحت پوشش قرار می‌دهد. در این مقاله درباره میزان دیه بیمه حوادث رانندگی، افراد تحت پوشش و نحوه پرداخت خسارت این بیمه توضیح داده شد. همچنین نقش صندوق تامین خسارت‌های بدنی برای حمایت از آسیب‌دیدگان بدون بیمه یا فرار مقصر بررسی شد. حالا شما می‌توانید با آگاهی بیشتر، انتخاب‌های بهتری داشته باشید و در زمان حادثه از حقوق خود دفاع کنید. برای اطلاعات بیشتر و مطالعه راهنمایی‌های دیگر، به وبلاگ آی‌بیمه مراجعه کنید و از محتوای تخصصی ما بهره ببرید.
سوالات متداول
- بیمه حوادث رانندگی در تصادف چند نفر را پوشش می‌دهد؟
این بیمه بدون محدودیت تعداد، تمامی افراد آسیب‌دیده داخل یا خارج از خودرو را پوشش می‌دهد. در صورت افزایش تعداد آسیب‌دیدگان، صندوق تامین خسارت‌های بدنی حمایت می‌کند.
- آیا دیه سرنشینان اضافه‌تر از ظرفیت خودرو توسط بیمه پرداخت می‌شود؟
بله حتی اگر تعداد سرنشینان از ظرفیت درج شده در بیمه‌نامه بیشتر باشد، بیمه مسئولیت راننده پرداخت خسارت را انجام می‌دهد و در صورت نیاز، صندوق تامین خسارت‌های بدنی وارد می‌شود.
- آیا راننده مقصر نیز تحت پوشش بیمه حوادث رانندگی قرار دارد؟
راننده مقصر با خرید پوشش حوادث راننده تحت حمایت قرار می‌گیرد. این پوشش جداگانه بوده و برای پرداخت دیه و خسارت‌های جانی راننده مقصر طراحی شده است.
- خسارت جانی افراد خارج از خودرو چگونه از بیمه مسئولیت راننده پرداخت می‌شود؟
خسارت افراد خارج از خودرو مانند عابران پیاده توسط بیمه پرداخت می‌شود. میزان پرداخت دیه بر اساس نوع حادثه و شدت آسیب محاسبه خواهد شد.
- شرایط پرداخت خسارت توسط صندوق تامین خسارت‌های بدنی چیست؟
صندوق تامین خسارت‌های بدنی زمانی وارد عمل می‌شود که مقصر بیمه نداشته باشد، مقصر شناسایی نشود یا سقف تعهدات بیمه خسارت به اشخاص ثالث کافی نباشد.
- برای دریافت دیه از بیمه خسارت به اشخاص ثالث چه مدارکی لازم است؟
مدارک شامل گزارش پلیس، گواهی پزشکی قانونی، مدارک هویتی زیان‌دیدگان یا وراث، اصل بیمه‌نامه خودرو مقصر و فرم‌های تکمیل‌شده مطالبه خسارت است.
- بیمه حوادث رانندگی چه نقشی در جبران دیه در حوادث با مقصران فراری دارد؟
در چنین شرایطی، صندوق تامین خسارت‌های بدنی هزینه دیه یا خسارت جانی را پرداخت می‌کند تا زیان‌دیده از دریافت حق خود محروم نشود، حتی اگر مقصر متواری باشد.
